28 października 2023 Jakość

Jak sprawdzić jakość wody? Poznaj podstawowe parametry

Co mówią nam parametry na etykiecie wody butelkowanej? Wyjaśniamy znaczenie mineralizacji, pH i innych ważnych wskaźników.

Jakość wody

Dlaczego warto znać parametry jakości wody?

Woda to nie tylko H₂O - to także naturalne związki mineralne rozpuszczone w niej podczas przepływu przez warstwy geologiczne. Skład mineralny wody ma istotny wpływ na jej smak, właściwości oraz oddziaływanie na nasz organizm. Dlatego świadomy konsument powinien umieć odczytywać i interpretować informacje podawane na etykietach wód butelkowanych.

Znajomość podstawowych parametrów jakości wody pozwala:

  • Wybrać wodę najlepiej dopasowaną do naszych potrzeb i stanu zdrowia
  • Ocenić, czy dana woda jest odpowiednia do codziennego spożycia, czy raczej do okazjonalnego uzupełniania minerałów
  • Zrozumieć różnice między poszczególnymi markami i rodzajami wód
  • Świadomie komponować dietę, uwzględniając minerały dostarczane z wodą

Najważniejsze parametry jakości wody

Na etykietach wód butelkowanych znajdziemy wiele różnych parametrów. Oto te najważniejsze, które warto znać i rozumieć:

1. Ogólna mineralizacja

Jest to suma wszystkich składników mineralnych rozpuszczonych w wodzie, wyrażona w miligramach na litr (mg/l). Na jej podstawie wody dzielimy na:

  • Wody niskozmineralizowane (do 500 mg/l) - lekkie w smaku, odpowiednie do codziennego picia, dobrze nawadniające
  • Wody średniozmineralizowane (500-1500 mg/l) - o wyraźniejszym smaku, dobre źródło minerałów
  • Wody wysokozmineralizowane (powyżej 1500 mg/l) - o intensywnym, często charakterystycznym smaku, bogate w minerały, zalecane raczej do okazjonalnego spożycia

2. pH wody

Wartość pH określa kwasowość lub zasadowość wody. Skala pH wynosi od 0 do 14, gdzie:

  • pH poniżej 7 - woda kwaśna
  • pH równe 7 - woda obojętna
  • pH powyżej 7 - woda zasadowa

Większość naturalnych wód mineralnych ma pH w zakresie 6,5-8,5. Niektórzy uważają, że wody o lekko zasadowym pH (powyżej 7) mogą pomagać w równoważeniu kwasowości organizmu, choć organizm człowieka ma własne mechanizmy regulacji równowagi kwasowo-zasadowej.

3. Twardość wody

Twardość wody zależy głównie od zawartości jonów wapnia i magnezu. Wyróżniamy:

  • Wody miękkie - o niskiej zawartości wapnia i magnezu
  • Wody średnio twarde
  • Wody twarde - o wysokiej zawartości tych pierwiastków

Twardość wody wpływa na jej smak oraz na sposób, w jaki reaguje z mydłem czy herbatą. Wody twarde mogą pozostawiać osad w czajniku, ale są dobrym źródłem wapnia i magnezu.

Najważniejsze składniki mineralne w wodzie

Na etykietach wód butelkowanych znajdziemy informacje o zawartości poszczególnych minerałów. Oto najważniejsze z nich i ich znaczenie dla zdrowia:

1. Wapń (Ca²⁺)

Wapń jest podstawowym budulcem kości i zębów. Odpowiada także za prawidłową krzepliwość krwi, przewodnictwo nerwowo-mięśniowe i regulację ciśnienia krwi.

  • Niska zawartość: poniżej 50 mg/l
  • Średnia zawartość: 50-150 mg/l
  • Wysoka zawartość: powyżej 150 mg/l

Woda może być znaczącym źródłem wapnia w diecie, zwłaszcza u osób, które nie spożywają wystarczającej ilości nabiału.

2. Magnez (Mg²⁺)

Magnez jest kofaktorem w ponad 300 reakcjach enzymatycznych w organizmie. Jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i mięśniowego, uczestniczy w produkcji energii i syntezie białek.

  • Niska zawartość: poniżej 20 mg/l
  • Średnia zawartość: 20-70 mg/l
  • Wysoka zawartość: powyżej 70 mg/l

Wody bogate w magnez mogą być pomocne dla osób zmagających się ze stresem, zmęczeniem czy skurczami mięśni.

3. Sód (Na⁺)

Sód jest elektrolitem odpowiedzialnym za regulację gospodarki wodnej organizmu, utrzymanie prawidłowego ciśnienia krwi i przewodnictwo nerwowe.

  • Niska zawartość: poniżej 20 mg/l
  • Średnia zawartość: 20-200 mg/l
  • Wysoka zawartość: powyżej 200 mg/l

Osoby z nadciśnieniem tętniczym, chorobami nerek czy serca powinny wybierać wody o niskiej zawartości sodu (poniżej 20 mg/l).

4. Potas (K⁺)

Potas, podobnie jak sód, jest elektrolitem regulującym gospodarkę wodno-elektrolitową organizmu. Jest niezbędny dla prawidłowej pracy serca, mięśni i nerwów.

Większość naturalnych wód mineralnych zawiera niewielkie ilości potasu (zazwyczaj poniżej 10 mg/l), choć niektóre mogą być w niego bogatsze.

5. Wodorowęglany (HCO₃⁻)

Jony wodorowęglanowe neutralizują kwasy w żołądku i mogą pomagać w przypadku zgagi, niestrawności czy nadkwaśności.

  • Niska zawartość: poniżej 600 mg/l
  • Wysoka zawartość: powyżej 600 mg/l

Wody bogate w wodorowęglany często określane są jako "alkaliczne" i mogą mieć charakterystyczny, lekko słodkawy smak.

6. Siarczany (SO₄²⁻)

Siarczany w wyższych stężeniach mogą działać przeczyszczająco. Wody bogate w siarczany często mają charakterystyczny smak.

Zawartość powyżej 200-250 mg/l może powodować efekt przeczyszczający u osób wrażliwych.

7. Chlorki (Cl⁻)

Chlorki wpływają na smak wody i są ważne dla gospodarki wodno-elektrolitowej organizmu.

Wysokie stężenia chlorków (powyżej 250 mg/l) nadają wodzie słonawy smak.

8. Fluorki (F⁻)

Fluorki w małych ilościach są korzystne dla zdrowia zębów, pomagając w zapobieganiu próchnicy. Jednak w nadmiarze mogą powodować przebarwienia szkliwa (fluoroza) i inne problemy zdrowotne.

Optymalna zawartość dla zdrowia zębów to około 0,7-1,2 mg/l.

Jak czytać etykiety wód butelkowanych?

Na etykietach wód butelkowanych znajdziemy wiele informacji. Oto, na co zwrócić szczególną uwagę:

1. Rodzaj wody

Na początku sprawdź, czy masz do czynienia z wodą mineralną, źródlaną czy stołową. Ta informacja powinna być wyraźnie podana na etykiecie.

2. Ogólna mineralizacja

Najczęściej podawana jest jako "Sucha pozostałość w 180°C" lub "Mineralizacja ogólna". Pozwala szybko ocenić, czy woda jest nisko-, średnio- czy wysokozmineralizowana.

3. Skład mineralny

Na etykiecie znajdziesz tabelę z zawartością poszczególnych jonów, podaną zazwyczaj w mg/l lub mg/dm³ (to ta sama jednostka).

4. Źródło pochodzenia

Etykieta powinna informować o miejscu wydobycia wody i nazwie źródła.

5. Data przydatności do spożycia

Wody butelkowane mają określony termin przydatności, po którym ich jakość może się pogorszyć.

6. Zalecenia i informacje dodatkowe

Niektóre etykiety zawierają informacje o zaleceniach dotyczących spożycia, np. "Zalecana dla osób uprawiających sport" lub "Odpowiednia dla przygotowania posiłków dla niemowląt".

Jakość wody a jej przeznaczenie

W zależności od parametrów jakości, różne wody mogą być bardziej odpowiednie do różnych zastosowań:

Do codziennego picia:

  • Wody niskozmineralizowane lub średniozmineralizowane
  • Wody o niskiej zawartości sodu (poniżej 20 mg/l)
  • Wody o zrównoważonym składzie mineralnym

Po wysiłku fizycznym:

  • Wody zawierające magnez i potas, które pomagają uzupełnić elektrolity utracone podczas pocenia się
  • Wody średniozmineralizowane, które szybciej uzupełniają składniki mineralne

Dla dzieci:

  • Wody niskozmineralizowane, które nie obciążają niedojrzałych nerek
  • Wody o niskiej zawartości sodu
  • Wody o zawartości fluorków poniżej 0,7 mg/l (jeśli dziecko przyjmuje fluorki z innych źródeł, np. pasty do zębów)

Przy problemach z trawieniem:

  • Wody bogate w wodorowęglany (powyżej 600 mg/l) mogą pomagać przy zgadze i niestrawności
  • Wody bogate w siarczany mogą mieć działanie przeczyszczające

Podsumowanie

Wybór odpowiedniej wody butelkowanej zależy od wielu czynników, w tym od naszych indywidualnych potrzeb, stanu zdrowia i preferencji smakowych. Znajomość podstawowych parametrów jakości wody pozwala nam dokonywać świadomych wyborów i dopasować wodę do naszych potrzeb.

Pamiętaj, że minerały zawarte w wodzie są dobrze przyswajalne przez organizm i mogą stanowić istotne uzupełnienie codziennej diety. Jednocześnie, żadna woda mineralna nie zastąpi zróżnicowanej, zbilansowanej diety i zdrowego stylu życia.

W Aqua Flow oferujemy różnorodne rodzaje wód, dostosowane do różnych potrzeb naszych klientów. Nasi konsultanci służą pomocą w doborze odpowiedniej wody, biorąc pod uwagę indywidualne preferencje i potrzeby zdrowotne.

Udostępnij ten artykuł: