Dlaczego warto znać parametry jakości wody?
Woda to nie tylko H₂O - to także naturalne związki mineralne rozpuszczone w niej podczas przepływu przez warstwy geologiczne. Skład mineralny wody ma istotny wpływ na jej smak, właściwości oraz oddziaływanie na nasz organizm. Dlatego świadomy konsument powinien umieć odczytywać i interpretować informacje podawane na etykietach wód butelkowanych.
Znajomość podstawowych parametrów jakości wody pozwala:
- Wybrać wodę najlepiej dopasowaną do naszych potrzeb i stanu zdrowia
- Ocenić, czy dana woda jest odpowiednia do codziennego spożycia, czy raczej do okazjonalnego uzupełniania minerałów
- Zrozumieć różnice między poszczególnymi markami i rodzajami wód
- Świadomie komponować dietę, uwzględniając minerały dostarczane z wodą
Najważniejsze parametry jakości wody
Na etykietach wód butelkowanych znajdziemy wiele różnych parametrów. Oto te najważniejsze, które warto znać i rozumieć:
1. Ogólna mineralizacja
Jest to suma wszystkich składników mineralnych rozpuszczonych w wodzie, wyrażona w miligramach na litr (mg/l). Na jej podstawie wody dzielimy na:
- Wody niskozmineralizowane (do 500 mg/l) - lekkie w smaku, odpowiednie do codziennego picia, dobrze nawadniające
- Wody średniozmineralizowane (500-1500 mg/l) - o wyraźniejszym smaku, dobre źródło minerałów
- Wody wysokozmineralizowane (powyżej 1500 mg/l) - o intensywnym, często charakterystycznym smaku, bogate w minerały, zalecane raczej do okazjonalnego spożycia
2. pH wody
Wartość pH określa kwasowość lub zasadowość wody. Skala pH wynosi od 0 do 14, gdzie:
- pH poniżej 7 - woda kwaśna
- pH równe 7 - woda obojętna
- pH powyżej 7 - woda zasadowa
Większość naturalnych wód mineralnych ma pH w zakresie 6,5-8,5. Niektórzy uważają, że wody o lekko zasadowym pH (powyżej 7) mogą pomagać w równoważeniu kwasowości organizmu, choć organizm człowieka ma własne mechanizmy regulacji równowagi kwasowo-zasadowej.
3. Twardość wody
Twardość wody zależy głównie od zawartości jonów wapnia i magnezu. Wyróżniamy:
- Wody miękkie - o niskiej zawartości wapnia i magnezu
- Wody średnio twarde
- Wody twarde - o wysokiej zawartości tych pierwiastków
Twardość wody wpływa na jej smak oraz na sposób, w jaki reaguje z mydłem czy herbatą. Wody twarde mogą pozostawiać osad w czajniku, ale są dobrym źródłem wapnia i magnezu.
Najważniejsze składniki mineralne w wodzie
Na etykietach wód butelkowanych znajdziemy informacje o zawartości poszczególnych minerałów. Oto najważniejsze z nich i ich znaczenie dla zdrowia:
1. Wapń (Ca²⁺)
Wapń jest podstawowym budulcem kości i zębów. Odpowiada także za prawidłową krzepliwość krwi, przewodnictwo nerwowo-mięśniowe i regulację ciśnienia krwi.
- Niska zawartość: poniżej 50 mg/l
- Średnia zawartość: 50-150 mg/l
- Wysoka zawartość: powyżej 150 mg/l
Woda może być znaczącym źródłem wapnia w diecie, zwłaszcza u osób, które nie spożywają wystarczającej ilości nabiału.
2. Magnez (Mg²⁺)
Magnez jest kofaktorem w ponad 300 reakcjach enzymatycznych w organizmie. Jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i mięśniowego, uczestniczy w produkcji energii i syntezie białek.
- Niska zawartość: poniżej 20 mg/l
- Średnia zawartość: 20-70 mg/l
- Wysoka zawartość: powyżej 70 mg/l
Wody bogate w magnez mogą być pomocne dla osób zmagających się ze stresem, zmęczeniem czy skurczami mięśni.
3. Sód (Na⁺)
Sód jest elektrolitem odpowiedzialnym za regulację gospodarki wodnej organizmu, utrzymanie prawidłowego ciśnienia krwi i przewodnictwo nerwowe.
- Niska zawartość: poniżej 20 mg/l
- Średnia zawartość: 20-200 mg/l
- Wysoka zawartość: powyżej 200 mg/l
Osoby z nadciśnieniem tętniczym, chorobami nerek czy serca powinny wybierać wody o niskiej zawartości sodu (poniżej 20 mg/l).
4. Potas (K⁺)
Potas, podobnie jak sód, jest elektrolitem regulującym gospodarkę wodno-elektrolitową organizmu. Jest niezbędny dla prawidłowej pracy serca, mięśni i nerwów.
Większość naturalnych wód mineralnych zawiera niewielkie ilości potasu (zazwyczaj poniżej 10 mg/l), choć niektóre mogą być w niego bogatsze.
5. Wodorowęglany (HCO₃⁻)
Jony wodorowęglanowe neutralizują kwasy w żołądku i mogą pomagać w przypadku zgagi, niestrawności czy nadkwaśności.
- Niska zawartość: poniżej 600 mg/l
- Wysoka zawartość: powyżej 600 mg/l
Wody bogate w wodorowęglany często określane są jako "alkaliczne" i mogą mieć charakterystyczny, lekko słodkawy smak.
6. Siarczany (SO₄²⁻)
Siarczany w wyższych stężeniach mogą działać przeczyszczająco. Wody bogate w siarczany często mają charakterystyczny smak.
Zawartość powyżej 200-250 mg/l może powodować efekt przeczyszczający u osób wrażliwych.
7. Chlorki (Cl⁻)
Chlorki wpływają na smak wody i są ważne dla gospodarki wodno-elektrolitowej organizmu.
Wysokie stężenia chlorków (powyżej 250 mg/l) nadają wodzie słonawy smak.
8. Fluorki (F⁻)
Fluorki w małych ilościach są korzystne dla zdrowia zębów, pomagając w zapobieganiu próchnicy. Jednak w nadmiarze mogą powodować przebarwienia szkliwa (fluoroza) i inne problemy zdrowotne.
Optymalna zawartość dla zdrowia zębów to około 0,7-1,2 mg/l.
Jak czytać etykiety wód butelkowanych?
Na etykietach wód butelkowanych znajdziemy wiele informacji. Oto, na co zwrócić szczególną uwagę:
1. Rodzaj wody
Na początku sprawdź, czy masz do czynienia z wodą mineralną, źródlaną czy stołową. Ta informacja powinna być wyraźnie podana na etykiecie.
2. Ogólna mineralizacja
Najczęściej podawana jest jako "Sucha pozostałość w 180°C" lub "Mineralizacja ogólna". Pozwala szybko ocenić, czy woda jest nisko-, średnio- czy wysokozmineralizowana.
3. Skład mineralny
Na etykiecie znajdziesz tabelę z zawartością poszczególnych jonów, podaną zazwyczaj w mg/l lub mg/dm³ (to ta sama jednostka).
4. Źródło pochodzenia
Etykieta powinna informować o miejscu wydobycia wody i nazwie źródła.
5. Data przydatności do spożycia
Wody butelkowane mają określony termin przydatności, po którym ich jakość może się pogorszyć.
6. Zalecenia i informacje dodatkowe
Niektóre etykiety zawierają informacje o zaleceniach dotyczących spożycia, np. "Zalecana dla osób uprawiających sport" lub "Odpowiednia dla przygotowania posiłków dla niemowląt".
Jakość wody a jej przeznaczenie
W zależności od parametrów jakości, różne wody mogą być bardziej odpowiednie do różnych zastosowań:
Do codziennego picia:
- Wody niskozmineralizowane lub średniozmineralizowane
- Wody o niskiej zawartości sodu (poniżej 20 mg/l)
- Wody o zrównoważonym składzie mineralnym
Po wysiłku fizycznym:
- Wody zawierające magnez i potas, które pomagają uzupełnić elektrolity utracone podczas pocenia się
- Wody średniozmineralizowane, które szybciej uzupełniają składniki mineralne
Dla dzieci:
- Wody niskozmineralizowane, które nie obciążają niedojrzałych nerek
- Wody o niskiej zawartości sodu
- Wody o zawartości fluorków poniżej 0,7 mg/l (jeśli dziecko przyjmuje fluorki z innych źródeł, np. pasty do zębów)
Przy problemach z trawieniem:
- Wody bogate w wodorowęglany (powyżej 600 mg/l) mogą pomagać przy zgadze i niestrawności
- Wody bogate w siarczany mogą mieć działanie przeczyszczające
Podsumowanie
Wybór odpowiedniej wody butelkowanej zależy od wielu czynników, w tym od naszych indywidualnych potrzeb, stanu zdrowia i preferencji smakowych. Znajomość podstawowych parametrów jakości wody pozwala nam dokonywać świadomych wyborów i dopasować wodę do naszych potrzeb.
Pamiętaj, że minerały zawarte w wodzie są dobrze przyswajalne przez organizm i mogą stanowić istotne uzupełnienie codziennej diety. Jednocześnie, żadna woda mineralna nie zastąpi zróżnicowanej, zbilansowanej diety i zdrowego stylu życia.
W Aqua Flow oferujemy różnorodne rodzaje wód, dostosowane do różnych potrzeb naszych klientów. Nasi konsultanci służą pomocą w doborze odpowiedniej wody, biorąc pod uwagę indywidualne preferencje i potrzeby zdrowotne.